Stroom voor 370.000 huishoudens?
Op 30 september 2020 opende het Prinses Ariane Windpark. Een nieuw windpark in de Wieringermeer met in totaal 99 windturbines. Goed nieuws, want de media bericht dat het park groene stroom kan opwekken voor wel 370.000 huishoudens. Maar dat blijkt niet het hele verhaal te zijn…
Enkele feiten op een rijtje: [1]
- Het windpark is een project van Vattenfall (met 82 windturbines) en ECN Wind Energy Facilities (17 windturbines in een testveld).
- Het is het grootste windpark op land in Nederland.
- De windturbines bereiken met hun bladen een hoogte van bijna 180 meter hoog en rusten op een massieve fundatie met een diameter van bijna 17 meter.
- Elke turbine heeft een vermogen van 3,675 MW. De hoeveelheid stroom die een turbine oplevert komt overeen met het verbruik van 4.500 huishoudens.
Totaal kunnen de 82 windturbines dus stroom leveren voor 370.000 huishoudens.
Arjen Lubach
Prachtig duurzaam nieuws, totdat Arjen Lubach in zijn tv-programma Zondag met Lubach Nederland op andere voet zet. Op satirische wijze zet hij uiteen hoe de verdeling van subsidies en stroom verloopt tussen de partijen Vattenfal, gemeente Hollands Kroon, de Nederlandse overheid, Microsoft en Google. Het komt erop neer dat Vattenfall met fikse subsidie van de Nederlandse overheid het windpark heeft kunnen bouwen, Microsoft en Google gezien het voordelige vestigingsklimaat in Nederland hier hun datacenters hebben kunnen bouwen, en er zakelijke contracten zijn gesloten waardoor de stroom van 50 windturbines direct beschikbaar komt voor de datacenters. De gemeente Hollands Kroon is gepaaid door de grote bedrijven, en heeft toezeggingen gedaan die vele inwoners van de gemeente niet kunnen waarderen.
Vattenfall geeft in een reactie op het programma aan dat stroom die een windpark produceert, terecht komt op de elektriciteitsmarkt. Nederlandse huishoudens of bedrijven kunnen die stroom kopen. Het datacenter van Microsoft neemt groene stroom af dat overeenkomt met de productie van 50 windmolens. In het park staan 82 windmolens, dus er is nog voldoende stroom over voor anderen, zowel voor particulieren als voor bedrijven (volledige reactie van CEO Martijn Hagens).
Het beeld van 370.000 huishoudens
Je ziet hier dat in het traject van idee en realisatie het beeld van die 370.000 huishoudens is gebruikt om het project in een goed daglicht te stellen. Dat is tenslotte waar mensen enthousiast van worden, het beeld van 370.000 huishoudens wordt begrepen. Maar als puntje bij paaltje komt, dan blijken die 370.000 huishoudens er niet te zijn, omdat het merendeel van de opgewekte stroom is verkocht aan een paar enorme datacentra, en niet eens gekocht kán worden door de huishoudens.
Maakt het iets uit?
Iedereen snapt dat hier een spelletje gespeeld is. Aan de andere kant, zijn wij zelf ook niet allemaal degenen die gebruik maken van die cloud in de datacentra die nu op die wind draait? En maakt het dan iets uit of het 370.000 Nederlandse huishoudens zijn, of cloudgebruikers van over de hele wereld? Ja, ik denk het wel. Het is namelijk ons volle Nederland dat gebruikt wordt voor een internationale industrie, terwijl wij onze spaarzame ruimte allereerst zouden moeten inzetten voor onze eigen samenleving. Niet om wereldwijd clouddiensten vanuit de polder te faciliteren, draaiend op door Nederlandse huishoudens gesubsidieerde groene stroom.
Als je kijkt naar de rol van de media, is de media hier zowel aanklager in de vorm van Arjen Lubach als facilitator in de vorm van het scheppen van het knuffelbare beeld van 370.000 huishoudens. De media, in al zijn vormen, is sterk in het betrekken van de bevolking bij projecten. Dat is positief, maar kan soms ook een eenzijdig beeld geven.
Dat is de kracht van media. Groen of niet…
[1] https://group.vattenfall.com/nl/newsroom/persbericht/2020/vattenfall-opent-prinses-ariane-windpark-het-grootste-nederlandse-windpark-op-land